Atık İstatistikleri, 2022
Türkiye İstatistik Kurumu, atık istatistikleri kapsamında Türkiye'deki; tüm belediyelerden, 50 ve üzeri çalışanı olan imalat sanayi işyerlerinden, kurulu gücü 100 MW ve üzeri olan tüm faal termik santrallerden, altyapısı tamamlanmış tüm organize sanayi bölge müdürlüklerinden, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne referans yıl için üretim beyan eden maden işletmelerinden, lisanslı veya geçici faaliyet belgeli tüm atık bertaraf ve geri kazanım tesisleri ile lisansı olmasa da belediyeler tarafından ya da belediyeler adına işletilen düzenli depolama, yakma ve kompost tesislerinden veri derledi.
Oluşan atık miktarı 109,2 milyon ton olarak hesaplandı
Araştırma kapsamında imalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalklarında 2022 yılında 29,4 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 109,2 milyon ton atık oluştuğu belirtildi.
İmalat sanayi işyerlerinde 5,4 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 28 milyon ton atık oluştuğu vurgulandı. Toplam atığın %63,2'sinin satıldığı veya lisanslı atık işleme tesislerine gönderildiği ifade edildi. %14,5'inin tesis bünyesinde geri kazanıldığı %13,5'inin düzenli depolama tesislerine gönderildiği %3,3'ünün işyeri sahasında depolandığı %3,1'inin belediye veya OSB yönetimleri tarafından toplandığı %2'sinin beraber yakma (ko-insinerasyon) veya yakma tesislerine gönderildiği %0,3'ünün dolgu malzemesi olarak kullanıldığı/doğaya yeniden kazandırıldığının %0,1'inin ise diğer yöntemlerle bertaraf edildiği tahmin edildi.
Belediyelerde 30,3 milyon ton atık toplandı
Toplam 1391 belediyenin 1389'unda atık hizmeti verildiği tespit edildi. Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 30,3 milyon ton atığın %85,9'u atık işleme tesislerine ve %13,5'i belediye çöplüklerine gönderilirken, %0,6'sı ise açıkta yakılarak, gömülerek, dereye veya araziye dökülerek bertaraf edildi. Belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarının 1,03 kg olarak hesaplandığı açıklandı.
Belediyeler tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinde, 348 bin ton (kuru madde bazında) atıksu arıtma çamuru oluştuğu tespit edildi.
Atık işleme tesislerinde 133,2 milyon ton atık işlendi
Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde işlenen 133,2 milyon ton atığın 81,4 milyon tonu bertaraf edildi, 51,7 milyon tonu ise geri kazanıldı.
Düzenli depolama tesislerinde 81 milyon ton ve yakma tesislerinde 450 bin ton atık bertaraf edildi.
Beraber yakma (ko-insinerasyon) tesislerinde 3,2 milyon ton atık yakılarak enerji geri kazanımı gerçekleştirildi. Kompost tesislerinde 120 bin ton atık geri kazanılırken diğer geri kazanım tesislerinde ise toplam 48,5 milyon ton metal, plastik, kâğıt, mineral vb. atığın geri kazanıldığı vurgulandı.
