Fikir Otobüsü Lise Projesi Avrupa’nın en iyisi olma hedefinde
Avrupa Komisyonu’nun sponsorluğunda her yıl düzenlenen Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri yarışmasında ‘Girişimcilik Ruhunun Geliştirilmesi’ kategorisinde Türkiye birincisi seçilen Fikir Otobüsü Lise Projesi, Kasım ayında İspanya’da düzenlenecek finallerden Avrupa’nın en iyisi olarak dönme hedefinde.
TOBB Mersin Genç Girişimciler Kurulu tarafından 2015’te örnek bir girişimcilik modeli oluşturma hedefiyle hazırlanan Fikir Otobüsü Projesi, kabuğuna sığmıyor. Her geçen yıl gelişen ve yeniliklere imza atan projenin etkisi sınırları aşıyor. Üniversite gençlerini girişimciliğe yönlendirme hedefiyle yola çıkıp Mersin İl Milli Eğitim Müdürlüğü’yle yapılan işbirliği sonucu lise öğrencileriyle buluşan Proje, bu yıl önce UNİCEF ve HABİTAT’la yapılan işbirliğiyle uluslararası boyut kazandı, ardından başvurduğu yarışmalardan birincilikle dönmeye başladı.
Türkiye’de genç girişimciliğini artırmak adına örnek bir model oluşturan Fikir Otobüsü Lise Projesi’nin başarı yolculuğunu değerlendiren Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, hedefin Avrupa’da ses getirmek olduğunu söyledi. Fikir Otobüsü’nün MTSO’nun üyesi olan genç girişimcilerle başlayan bir vizyon projesi olduğunu belirten Çakır şu değerlendirmeyi yaptı:
“Odamızın temel konularından olan sürekli eğitimin ve sürekli gelişmenin destekçisi marka bir projedir. Örnek oluyoruz, motive ediyoruz, daha da önemlisi girişimcilik ve yenilik düşüncesini küçük yaşlara kadar indirerek hem bir kültür oluşturuyor, hem de bu konuda bir eko-sistem kurulmasına öncülük ediyoruz. Projede yerel, ulusal ve küresel birçok paydaşımız var. Türkiye şampiyonluğunun ardından hedefimiz Avrupa’da ses getirmektir. Tek zenginliğimiz insan kaynağımızdır. Ekonomide ise gerçek zenginlik girişimciliktir. Memur bir Türkiye değil, girişimci bir Türkiye bizi Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına hazırlayacaktır. MTSO olarak gençlerin, girişimciliğin, yenilikçiliğin, bilimsel eğitimin ve dijital bir ekonominin destekçisi olmaya devam edeceğiz. Bu anlamda projeye öncü olan MTSO Genç Girişimciler Kurulunu, emek veren herkesi ve ilgi gösteren gençlerimizi gönülden kutluyorum.”
Kiper: “Örnek bir model oluşturmaya çalıştık”
Projenin mimarlarından TOBB Mersin Genç Girişimciler Kurulu İcra Komitesi Başkanı Dr. Osman Kiper bugünlere nasıl geldiklerini anlattı. Projeyi Yönetim Kurulu Üyeleriyle birlikte hazırlamaları sonrasında MTSO Yönetim Kurulu ve TOBB’dan büyük destek aldıklarını kaydeden Kiper, ardından yollarına Mersin Üniversitesi ve Mersin İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile yaptıkları işbirlikleriyle devam edip projeyi her geçen yıl geliştirdiklerini söyledi. HABİTAT ve UNİCEF gibi kurumları da proje ile eşleştirip gençlere yeni vizyonlar kazandırdıklarına değinen Kiper, “Biz örnek bir model oluşturmaya çalıştık. Projemizi Türkiye’de diğer girişimcilik projelerinden farklı kılan, amacımızın yalnızca ödül vermek olmaması. Yarışma öncesi, sonrası ve süreç esnasında gençleri sürekli motive ediyoruz. Eğitimler verip hazırladıkları projelerle ilgili iş insanlarıyla buluşturuyoruz. Projelerinin marka, faydalı model ya da patent başvurusunda bulunmaları için onları yönlendiriyoruz. Kısacası bu, tek bir yarışma değil uzun bir eğitim. Girişimci olana kadar gençlerin yanında yer alıyoruz” dedi.
“Üniversite ile başlayıp liseye yöneldik”
Kiper projenin nasıl doğduğunu ve bugünlere nasıl geldiğini şöyle anlattı:
“Bu işe başladığımızda Mersin Üniversitesi’nde 40 metrekare alanda Ön Kuluçka Merkezi açtık. Burada iki dönem gençlerin projelerini alarak hayata geçirmeleri için fizibilitelere tabi tuttuk. Eksiklerini görüp nasıl düzeltebilecekleri konusunda onlara danışmanlık, mentörlük yaparak eğitimler verdik. 2015 – 2018 yıllarını kapsayan bu süreçte toplam 74 başvuru oldu. Bunlardan 18’i ön kuluçkaya tabi tutuldu. 9’arlı gruplar halinde iki dönem verdiğimiz eğitimler ve destek sonrasında 4’ü şirket kurdu. Ancak üniversitelere gidip ön kuluçka merkezini anlattığımızda girişimcilikle ilgili bilgi ve motivasyonun oluşması için geç kalındığını gördük. 120 kişilik amfide kaç kişi girişimci olmak istiyor diye sorduğumuzda yalnızca 7-8 kişi el kaldırıyordu. Biz de o yıl projeyi bir alt yaş grubuna indirme kararı aldık. Böylece 2018’de Fikir Otobüsü Lise doğdu. Girişimcilik ruhunu 9’uncu sınıftan başlayarak gençler arasında geliştirmek, bu açığı kapatmak için planlama yaptık.
“Mersin İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile işbirliğimiz çok değerli”
Hedefimiz için doğru partner Mersin İl Milli Eğitim Müdürlüğüydü. Gerekli temasları sağladıktan sonra yola koyulduk. İlk dönem sadece 23 başvuru vardı. Ardından okullara gidip tanıttık. Yer almaları halinde çocukların kendilerine katabilecekleri değerden bahsettik. Milli Eğitim Ar-Ge Bölümü de çok büyük emek sarf etti. Çocukların yarışmaya katılması için onları sürekli motive etti. Bu yoğun çalışma sonunda bir sonraki dönem 300’ün üzerinde başvuru aldık. Bu yılı ise 602 başvuruyla tamamladık. Bunlar gerçekten önemli rakamlar. Aynı zamanda bu yıl Projeye Mersin dışından başvurmak isteyenler de oldu ama elbette format gereği kabul edemedik. Belki MEB ya da TOBB’un ana projelerinden biri haline gelirse diğer iller de kendi ilinde bu başarılı iş modelini uygulayabilir.
“İlklere de imza attık”
Proje için milat olan tarihlerden birisinin 2022 yılı olduğunu söyleyebilirim. Geçen yıl TOBB’a Geleceğin Gücü Girişimciler (G3) Zirvesi’ni Mersin’de yapmak istediğimizi, bunu da Türkiye’de ilk kez liselere yönelik düzenlemek istediğimizi söyledik. Onlar da teklifimize sıcak bakınca ilk kez lise öğrencilerine yönelik G3 etkinliği düzenledik. Bu çalışma ulusalda çok ses getirdi. Türkiye’den birçok iş insanı Mersin’e gelip çocuklara danışmanlık ve mentörlük verince Proje ulusal anlamda daha tanınır hale geldi.
2022-2023 dönemi ise diğer bir dönüm noktası oldu. HABİTAT aracılığıyla projemizi tanıyan UNİCEF, Mersin ve Adana’da düzenlemek istedikleri danışmanlık ve mentörlük kampını bizimle işbirliği içinde gerçekleştirmek istediğini bildirdi. Teklif çok hoşumuza gitti. Böylece Adana ve Mersin etkinliğini birleştirip Mersin’deki 80 öğrenciyle geniş katılımlı 6 günlük ortak bir girişimcilik kampı düzenledik. Öğrencileri iş insanlarıyla bir araya getirdik. Girişimcilik eğitimleri, sunum teknikleri eğitimleri gibi birçok eğitim aldırdık. Bu çalışma dereceye giren projelerin UNİCEF’in düzenlediği uluslararası yarışmaya katılmasını sağlaması nedenle Fikir Otobüsü Lise Projemize uluslararası boyut kazandırdı. Böylece ulusalda emin adımlarla ilerleyen otobüsümüz, uluslararası yolculuğuna çıkmış oldu.
“Sırada Avrupa şampiyonluğu var”
Derken bayramdan önce TOBB’dan bize Avrupa Konseyi’nin düzenlediği yarışma başvurusu ile ilgili bilgi geldi. Çok heyecanlanıp yarışmaya katılmaya karar verdik. Avrupa Birliği’nin düzenlediği bir etkinlik. Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri yarışması. İlk etapta bu yarışmanın ‘Girişimcilik Ruhunun Geliştirilmesi’ kategorisinde Türkiye seçmelerine katılarak birinci olduk. Bu sayede ülkemizi Avrupa’da temsil etme hakkı kazandık. Sırada Kasım ayında İspanya’da gerçekleştirilecek finaller var. AB’ye mensup tüm ülkeler ve aday ülkelerin katılacağı bu yarışmada hedefimiz yurda Avrupa şampiyonluğu ile dönmek. Bu sayede projemizin uluslararası ayağını daha da güçlendirmek.”